Çocuklar yaşamın ilk yıllarında hızla büyür ve gelişir. Çocukların belli bir yaşta gösterebileceği değişimler ve yapabileceği beceriler vardır. Ancak unutmayın, her çocuk kendi gelişim hızında ilerler. Çocuğunuzun becerileri burada belirtilenden daha hızlı ya da daha yavaş gelişse de genel anlamda gelişimi uygun bir şekilde ilerleyebilir. Ebeveyni olarak çocuğunuzu en iyi tanıyan sizsiniz. Çocuğunuzun gelişimine dair endişeleriniz varsa çocuk doktorunuzla konuşabilirsiniz.
13-15 Aylık Bebek Gelişimi
Hızla büyüyen bebeğinizle ikinci yılınıza girdiniz. Bebeğinizin fiziksel becerilerinin günden güne geliştiğini ve ilk adımlarını attığını gözlemleyeceğiniz bir dönemdesiniz. Yürümeye başlaması ile birlikte bebeğinizin keşif ihtiyacı artacak ve merakla etrafını inceleyecektir. Ayrıca, bebeğinizin dil ve iletişim, bilişsel ve sosyal-duygusal anlamda da yeni beceriler edindiğini fark edeceksiniz.
Bu yazıyı okuyarak bebeğinizin 13 ile 15. ayları arasında gösterebileceği gelişimsel özellikleri öğrenebilir ve gelişimini desteklemek için neler yapabileceğiniz hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Her çocuğun gelişim hızı kendine özgü olsa da 15. ayın sonunda bebeğinizin burada bahsettiğimiz gelişim özelliklerini göstermesini bekleyebilirsiniz.
13-15 Ay Gelişim Özellikleri
13-15 Aylık Bebeklerde Fiziksel Gelişim
Kendi kendine birkaç adım atabilir.
Parmaklarını kullanarak kendi kendine yemek yiyebilir.
13-15 Aylık Bebeklerde Bilişsel Gelişim
Bardak, kitap gibi nesneleri doğru şekilde kullanmaya çalışabilir.
Büyük lego gibi en az iki nesneyi üst üste dizebilir.
13-15 Aylık Bebeklerde Dil-İletişim Gelişimi
“Anne”, “baba”, “dede” gibi sözcükler dışında birkaç sözcük söylemeye çalışır.
Tanıdığı bir nesnenin ismini söylediğinizde ona bakabilir. (Örneğin; “Top” dediğinizde topa bakabilir.)
Verdiğiniz yönergeleri takip edebilir. Örneğin, elinizi uzatıp “Oyuncağı bana ver” dediğinizde size bir oyuncak verebilir.
İstediği bir şeyi parmağıyla işaret edebilir.
13-15 Aylık Bebeklerde Sosyal-Duygusal Gelişim
Oyun oynarken diğer çocukların davranışlarını taklit edebilir.
Size sevdiği bir eşyayı/nesneyi gösterebilir.
Heyecanlandığında el çırpabilir.
Oyuncaklarına (örneğin; bebek, pelüş oyuncak) sarılabilir.
Ebeveynlerine/bakım verene sevgi gösterir (sarılır, kucaklar veya sizi öper).
13-15 Aylık Bebeğinizin Gelişimini Desteklemek için Öneriler
Bebeğinizle kuracağınız iletişim ve yapacağınız aktiviteler ile aranızda duygusal bağ oluşmasını sağlayabilir, bebeğinizin fiziksel, zihinsel, dil ve sosyal-duygusal gelişimine katkıda bulunabilirsiniz.
- Bebeğinizin dil gelişimini desteklemek için konuşmasına yardımcı olabilirsiniz. Bebeğiniz bazı kelimelerin tamamını söyleyemeyebilir. Örneğin, araba yerine “ba” diyebilir. Bu durumda “Araba, evet o bir araba.” diyebilirsiniz. Bebeğinizi konuşması için cesaretlendirmeniz önemlidir.
- Bebeğiniz bir nesneyi işaret ederek istediğinde o nesnenin ismini söyleyebilir ve çocuğunuzun da söylemesi için biraz bekleyebilirsiniz. Çocuğunuz nesnenin adını söylemek için sizi taklit edebilir ya da bazı sesler çıkarabilir. Bu durumda onu onaylayarak cesaretlendirebilirsiniz. Örneğin, “Evet, bu bir top.” diyebilirsiniz.
- Çocuğunuza şarkı söylerken hareketlerinizle şarkı sözlerini canlandırmaya çalışabilirsiniz. Çocuğunuz sizi izleyerek bazı hareketleri öğrenebilir ve taklit edebilir.
- Bu aylarda bebeğiniz küp gibi blok oyuncaklar ile oynamaya başlayabilir. Çocuğunuza vereceğiniz küplerin sert materyallerden yapılmamış olmasına dikkat etmenizi öneririz. Küpleri üst üste koymayı öğrenmesi için ona model olabilirsiniz. Siz kule yaptıktan sonra bebeğiniz kuleyi yıkabilir. Bunu eğlenceli bir oyuna dönüştürebilirsiniz.
- Çocuğunuza bazı nesnelerin nasıl kullanıldığını öğretebilirsiniz. Örneğin, bir çorap gösterip “Çorabı ne yapıyoruz?” diye sorabilirsiniz. Çorabı ayağınıza götürüp giyebilirsiniz. Ardından çorabı çocuğunuza verip onun da ayağına götürmesini isteyebilirsiniz. Bunu evinizdeki farklı nesneler ile deneyebilirsiniz. Bu etkinlik, bebeğinizin fiziksel gelişimine destek olacağı gibi aynı zamanda kelime dağarcığını geliştirmek, nesneleri tanımasına ve davranışları öğrenmesine yardımcı olmak için etkili olacaktır.
- Çocuğunuzu gelişim düzeyine uygun şekilde günlük işlerinize dahil edebilirsiniz. Oyuncaklarını toplama, çoraplarını sepete atma, ayakkabılarını dışarı çıkarma gibi görevleri yapmasına fırsat verebilirsiniz. Bu yolla çocuğunuzun özgüvenini ve sorumluluk hissini küçük yaştan itibaren desteklemiş olacaksınız.
Kaynak:
https://www.cdc.gov/ncbddd/actearly/milestones/milestones-15mo.html
Çocuğunuzun gelişimini takip etmek ve gelişimi destekleyici daha fazla öneriye ulaşmak ister misiniz? Hemen Kidzi Gelişim Değerlendirmesi randevunuzu alın, çocuğunuzun gelişim yolculuğunu destekleyin.
Kidzi’de ücretsiz ön görüşme randevusu alarak uzman gelişim psikoloğunuz ile tanışabilir, sizin ve çocuğunuzun ihtiyaçlarını belirleyebilirsiniz. Online ön görüşme sonrasında ihtiyacınız doğrultusunda danışmanlık seanslarınıza online ya da yüz yüze devam edebilirsiniz.
Cansu Gökbalkan
Uzman Gelişim Psikoloğu
